Wake-up call aan onze bestuurders!
Auteur Nol Graas
Voorzitter VOLT-Twente, mede namens:
Bewoners Belangen Groot Driene, Hengelo
Bürgerinitiative “gegen Flughafen Twente”, Nordhorn Duitsland
Stichting Hart van Twente, Oldenzaal
Stichting LonnekerLand, Lonneker (Enschede)
Stichting Alternatieven Vliegveld Twente, de Lutte
Ootmarsum, 1 november 2011.
Zeer geachte Raadsleden,
Voor de ontwikkeling van ‘luchthaven Twente’ hebben gemeente Enschede en Provincie Overijssel de Area Development Twente (ADT) opgericht. Beide overheden pompen via het ADT tientallen miljoenen in het gebied. Maar is daarmee de ontwikkeling, de droom nog wel te betalen?
Het zag er in het begin wel goed uit. Wethouder en gedeputeerde beloofden dat het de belastingbetaler niets zou kosten. Er was immers een sluitende businesscase, de grondexploitatie. Het plan omvat naast een vliegveld met parkeerterrein, een bedrijventerrein en meerdere deelprojecten: leisure, economie en woningbouw.
Maar, het wordt steeds duidelijker dat er tekorten zijn en dat er grote fouten zijn gemaakt. Zoals bij de aankoop van het gebied. De grond is in december 2010 gekocht voor 30 miljoen euro. Maar in januari 2011 start men met een ‘heroriëntering van de plannen’. Een extern bureau, AT Osborne, rekent alles – behalve de luchthaven – nog eens door en wat blijkt: het valt erg tegen.
GRONDAANKOOP 30 MILJOEN
De grondexploitatie is niet meer sluitend; het verlies is nog geheim, maar is wel te schatten. Het gaat om o.a. 60 woningen minder: de luxe bungalows zijn niet te verkopen want wie wil pal naast een luchthaven wonen? De mindere inkomsten uit de grondverkoop schatten wij op 18 miljoen euro.
VERLIES OP GRONDAANKOOP 18 MILJOEN
Maar Overijssel en Enschede kochten het gebied voor de waarde die uit de grondexploitatie kwam. Dat is dus veel te veel geweest. Het vliegveldterrein was die 30 miljoen euro niet waard. Met een andere grondexploitatie was er een lagere prijs betaald. Provincie Utrecht heeft de even grote vliegbasis Soesterberg gekocht voor maar 8 miljoen euro!
TEVEEL BETAALD GRONDAANKOOP 15 MILJOEN
Het had dus miljoenen gescheeld als eind 2010 de grondexploitatie was aangepast. Op de vraag waarom dat niet gedaan is, antwoordde wethouder Van Hees: “We waren te druk met het aankopen van de grond”. Maar zoveel tijd kost het niet om een opdracht te geven. Zij had moeten vragen om een actualisatie van de grondexploitatie, immers: de economische wereld was allang sterk veranderd. Dan had heronderhandeld moeten worden met de Staat. Nu is er duidelijk te veel betaald waar de wethouder destijds nog sprak over “een uitstekend onderhandelingsresultaat”. En trouwens, zijn de andere 162 woningen straks wel te verkopen? Of worden de verliezen nog veel groter?
Niet alleen de woningbouw gaat ernstig tegenvallen. In het onderzoek wordt nu gesteld dat het niet normaal is dat eerder gemaakte plankosten terugverdiend worden. Eerder was de gemeenteraad toegezegd dat dit wel zo zou zijn. Verlies 12,8 miljoen euro.
VERLIES OP PLANKOSTEN 12,8 MILJOEN
Maar dat is niet alles, want de luchthaven is buiten het onderzoek van het externe bureau gebleven; alleen het ’niet luchthavendeel’ is onderzocht.
“We willen het proces niet verstoren” zei de wethouder. Ze bedoelt: het is niet handig teveel tegenvallers tegelijk te melden.
Maar dat dit deel van het plan nog veel meer gaat kosten is zonneklaar. Eén van die tegenvallers is al bekend: de toekomstige exploitant hoeft pas vanaf het achtste jaar huur te betalen. Dat is raar: elke ondernemer betaalt, vanaf het moment dat hij iets huurt, gewoon huur. Nee, zegt ADT: “de exploitant moet veel investeringskosten maken en daarom vinden wij het niet reëel om vanaf dag één al huur te vragen”. Dit betekent een schenking van euro 15,5 miljoen.
VERLIES OP HUURINKOMSTEN 15,5 MILJOEN
Maar ook investeert de overheid 16,5 miljoen in de infrastructuur voor het vliegveld: veiligheidssystemen, taxibanen, verlenging van de startbaan, een hek en wegen.
INVESTERINGEN IN INFRASTRUCTUUR 16,5 MILJOEN
Inmiddels wordt de directeur van de ADT vervangen door de heer Leo van de Ree, directeur Stadsontwikkeling Enschede en hij gaat in deeltijd voor de ADT werken. De rest van zijn tijd gaat hij besteden om binnen de Netwerkstad Twente financiële ondersteuning te krijgen voor de gebiedsontwikkeling. Een soort charme offensief: samen de lusten, werkgelegenheid, samen de lasten. Maar de werkgelegenheid is vooral voor Enschede.
Dit streven, doel is al bevestigd, want tijdens de commissievergadering van 12 oktober jl. over de gebiedsontwikkeling, gingen er in de Enschedese Raad stemmen op om ook de regio financieel te laten bijdragen.
INVESTERINGEN DOOR REGIO ?? MILJOEN
Wij gaan ervan uit dat uw Raad en uw College zich niet laten meeslepen in deze gedachten en geld gaan storten in een bodemloze put. Wij houden de raad en het college aan de eerder gedane uitspraken dat er geen geld gaat naar de exploitatie van het vliegveld, direct noch indirect, dus ook niet vanuit een superdividend van Twence. Dit laatste lijkt het directe doel te zijn van het charme offensief van Enschede door dit via de Netwerkstad Twente “te gaan regelen”.
Waar het bij het superdividend bij Twence om gaat is vooral de bijdrage die door gemeenten mogelijk worden toegezegd, zogenaamd niet uit de gemeentelijke financiën komt, maar die komen uit het super dividend van Twence dat de gemeenten voor de agenda van Twente willen. Het gaat hierbij om gedurende 10 jaar 8 miljoen per jaar, dus 80 miljoen in totaal waaruit o.a. voor het vliegveld mogelijk geput gaat worden.
AANSPRAAK OP SUPERDIVIDEND TWENCE ?? MILJOEN
De stelling die men kan hanteren is dat het super dividend van Twence geen gemeentelijke middelen zijn en dus gebruikt kunnen worden als bijdragen aan het vliegveld zonder eerdere beloften dat niet te doen, te breken. Maar deze middelen moeten besteed worden voor alle inwoners van Twente, bijvoorbeeld aan onderhoud van fietspaden, openhouden bibliotheken en muziekscholen, etc. Waarmee overigens al direct werkgelegenheid is gemoeid en niet als vage belofte in de toekomst.
Tevens is het zaak dat gelden van de BDU ( Buitengewone Doeleinden Uitkering van het Rijk aan de Regio, bestemd voor verkeersinfrastructuur) niet misbruikt worden voor gebiedsontwikkelingen van het luchthaventerrein.
Ten slotte: we betalen als inwoners van Overijssel toch al mee door de bijdrage van de Provincie aan de ontwikkeling van het gebied terwijl de politiek, landelijk, provinciaal en gemeentelijk, altijd heeft beloofd dat er geen publiek geld naar de exploitatie van de luchthaven mag gaan. Van allerlei omwegen vindt dit nu wel plaats. Het bestuur is op dit punt niet integer.
Samenvattend, als de luchthaven er komt dan heeft het de inwoners van Twente veel, heel veel geld gekost en waarvoor? Een slechte droom! En hoeveel geld? Nu al komen wij tot een bedrag van over 100 miljoen euro als in 2014/2015 het eerste vliegtuig opstijgt. Het exacte bedrag weet u over 10 – 15 jaar, maar dan is het al uitgegeven. Het treurige is, dat dit ook allemaal al is voorspeld door luchtvaartdeskundigen die grondig onderzoek hebben gedaan naar de levensvatbaarheid van een luchthaven in Twente. Die rapporten zijn door de bestuurders terzijde geschoven. Men gaf de voorkeur aan rapportjes met visies en droombeelden.
UITGAVEN TOT 2014/2015 100 MILJOEN
UITGAVEN TOT 2025 ??? MILJOEN
Onze vraag aan U als volksvertegenwoordigers: U kunt uw collega’s in de raad van Enschede en in Provinciale Staten misschien nog uit de droom helpen. Zadel de belastingbetaler in uw gemeente straks niet op met een oplopende onbetaalbare rekening.
Bewoners van uw gemeente rekenen op u!
Stop Luchthaven Twente 